اعلام سومین عامل مرگ و میر ایرانیان
به گزارش سلامت، سکته مغزی سومین علت مرگ و نخستین دلیل ناتوانی در جامعه است. بنا براعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سالانه بطور متوسط ۱۵۰ هزار مورد از انواع سکته مغزی در کشور اتفاق می افتد که شامل سکته های مغزی ایسکمیک و هموراژیک است.
به گزارش سلامت به نقل از خبر آنلاین، بر طبق بررسی های انجام شده، در افراد بالای ۲۵ سال از هر چهار نفر یک نفر گرفتار سکته مغزی میشود. بگفته متخصصان، سن شیوع سکته مغزی در ایران نسبت به متوسط جهانی ۱۰ سال کمتر است به این علت آگاهی از علایم سکته مغزی راهی برای درمان بموقع محسوب میشود؛ چونکه هر یک دقیقه که از لحظه سکته مغزی بگذرد، دو میلیون سلول مغز از بین می رود.
یران در خبری نوشت: صرع، میگرن، آلزایمر و سکته مغزی، آشناترین بیماری های مغز و اعصاب هستند. دکتر محمدحسین حریرچیان، متخصص بیماریهای مغز و اعصاب و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در اینباره میگوید: «سردرد، شایع ترین بیماری مغز و اعصاب است که شامل سردردهای میگرنی و تنشی می شود. ۱۵ درصد مردم سردردهای میگرنی دارند که در بیشتر موارد با روشهای درمانی کنترل میشوند، اما بر طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، سردرد میگرنی، جزو ۱۰ بیماری ناتوان کننده در جوامع قلمداد میشود. این نوع سردرد گاهی میتواند فرد را از کار روزانه باز دارد. بیماری فراگیر دیگر مغز و اعصاب، صرع نام دارد که حدود یک درصد از مردم به آن مبتلا هستند. با عنایت به علائمی که بیماری صرع در مبتلایان ایجاد میکند، کنترل این بیماری از اهمیت بالایی برخوردارست.»
MS بیماری دیگر مغز و اعصاب است و شیوع بالایی ندارد. بگفته دکتر حریرچیان، از هر یک هزار نفر، یک نفر به این بیماری مبتلا میشود، اما به سبب این که افراد جوان جامعه را درگیر میکند و در بعضی منجر به ناتوانی میشود، حائز اهمیت می باشد.
او در مورد بیماری دیگر مغز و اعصاب که در کمین سالمندان جامعه است، توضیح میدهد: «زوال عقل، بیماری فراگیر مغز و اعصاب است که شایعترین علت دچار زوال عقل، آلزایمر بشمار می رود و حدود ۵ درصد افراد بالای ۶۵ سال گرفتار آلزایمر میشوند. هر چه سن بیشتر شود، شیوع این بیماری هم افزایش پیدا میکند. یعنی حدود ۳۰ درصد افراد بالای ۸۰ سال احتمال مبتلا شدن به بیماری آلزایمر را دارند.»
از هر چهار نفر، یک نفر گرفتار سکته مغزی میشود
دکتر حریرچیان در این مورد می گوید: «براساس بررسی های انجام شده، در افراد بالای ۲۵ سال از هر چهار نفر، یک نفر در طول باقی عمر خود گرفتار سکته مغزی میشود که سومین علت شایع مرگ و میر در جوامع مختلف است؛ همینطور نخستین دلیل ناتوانی مردم محسوب میشود. یکی از انواع سکته مغزی، ایسکمیک است؛ یعنی حالتی که به ناحیهای از مغز خون نمی رسد و سکته مغزی رخ میدهد. نوع دیگری از سکته به سبب پارگی رگ در مغز است که منجر به خونریزی مغزی میشود، البته نوع ایسکمیک به مراتب شیوع بالاتری دارد که در سالهای اخیر توانسته ایم اقدامات درمانی بهتری انجام دهیم. در نوع سکته مغزی ایسکمیک، هر یک دقیقه که از سکته میگذرد، حدود دو میلیون سلول مغز از بین میرود به این علت انتقال بیمار به بیمارستان در دقایق اولیه از اهمیت بالایی برخوردارست. پزشکان در لحظه با درمان دارویی تلاش میکنند لخته را از بین ببرند و جریان خون را مجدد داخل رگ به کار بیندازند تا سلولها باردیگر ترمیم شوند. این خونرسانی سبب میشود علایم بیمار بهبود پیدا کند. حال اگر مدتی از بروز علایم بگذرد، خونرسانی به سلولهای مغزی گرفتار مشکل می شود و اگر به دنبال درمان هم این اشکال برطرف نشود، اختلال و ضایعه در سلولهای عصبی برگشت ناپذیر میشود.»
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تأیید این مورد میگوید: «از بین رفتن سلولهای مغز برای همیشه، سبب ناتوانی در بدن انسان میشود. حال اگر ناحیه ای که درگیر شده وسیع باشد یا عملکرد مهمی داشته است، درگیری این ناحیه از مغز یا عوارض ناشی از این درگیری، مثل عفونتهایی که فرد بر اثر اختلال هوشیاری پیدا میکند، همچون عفونتهای تنفسی، ادراری و زخمهای بستر، منجر به فوت بیمار میشود.»
ایرانیها ۱۰ سال زودتر گرفتار سکته مغزی میشوند
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب درباره ی شیوع سکته مغزی در ایران توضیح میدهد: «مطالعات مدونی در کشور برای عرضه آمار دقیق وجود ندارد، اما تعدادی از بررسی های انجام شده نشان داده است شیوع این بیماری در کشور ۱۰ سال کمتر از میانگین جهانی است؛ یعنی مردم ما ۱۰ سال زودتر گرفتار سکته مغزی میشوند. اغلب مواردی که منجر به سکته مغزی میشود به سبب ابتلای فرد به چند بیماری است. بیماری هایی مثل دیابت، پرفشاری خون، چربی بالا و مصرف دخانیات، از علل اصلی بروز سکتههای مغزی در کشور است. حال اگر این بیماریها به خوبی کنترل نشوند، بیمار در سنین پایینتری گرفتار سکته مغزی می شود. شاید علت این که در ایران سن سکته مغزی نسبت به متوسط جهانی کمتر است، شیوع بالای بیماریهای زمینهای باشد که متاسفانه به خوبی هم کنترل نمیشود.»
سکته مغزی در آقایان بیشتر از خانمها ایجاد میشود. دکتر حریرچیان با تأیید این مورد میگوید: «بدن خانمها پیش از دوران یائسگی هورمونهایی را ترشح میکند که اثر پیشگیری کننده از بروز سکته مغزی دارند، اما از دوران یائسگی به بعد در بدن خانمها هم شیوع سکته مغزی بتدریج افزایش پیدا میکند.»
پنج نشانه بدن که خبر از سکته مغزی میدهد
او در مورد اهمیت آگاهی از این کد میگوید: «عدد ۷۲۴ کدی برای اورژانس کشور است. مخفف هفت روز هفتهِ ۲۴ ساعته که در هر زمانی که بیمار با اورژانس تماس بگیرد و هر کدام از علایم سکته مغزی را ذکر کند، این کد مطرح میشود. بیمار سریعاً به مرکزی که بتواند خدمات مخصوص سکته مغزی را عرضه کند، ارجاع میشود. در دنیا علامتی اختصاری برای سکتههای مغزی بوجود آمده به نام BEFAST که مجموعه چند علامت است. B به مفهوم تعادل، یعنی اگر فردی احساس کرد بطور ناگهانی گرفتار عدم تعادل شده است، میتواند علامت سکته باشد. E یعنی چشم. اگر فردی گرفتار تاری دید یا دوبینی اختلال در حرکات چشم و افتادگی چشم به صورت ناگهانی شده است، باید به بروز سکته مغزی در خود شک کند. F مخفف صورت است. اگر کسی احساس کرد بطور ناگهانی صورتش موقع حرف زدن یا سوت زدن منحرف شده، میتواند نشان دهنده سکته مغزی باشد.»
دکتر حریرچیان درباره ی دیگر نشانه های سکته مغزی میگوید: «A یعنی اندامهای فوقانی. اگر فردی احساس کرد یک طرف، دست راست یا چپش بطور ناگهانی گرفتار ضعف عضلانی شده، از علایم اصلی سکته مغزی است. S یعنی تکلم. مثلا فردی مبتلا به اختلال تکلم شده است، کلمات را به یاد نمیآورد یا به اشتباه به زبان میآورد یا قدرت ادای کلمات را از دست داده، فرد احیانا گرفتار سکته مغزی شده و در آخر کلمه اختصاری T است به معنای زمان. اگر مبتلا به اختلال تعادل، دید، تقارن صورت، ضعف اندام فوقانی و... شدهاید، در جریان باشید که زمان را نباید از دست بدهید، چون سکته مغزی کرده اید و در نخستین فرصت باید به مرکزی که درمان سکته مغزی را انجام میدهد، رجوع کنید. همان طورکه گفتم، هر دقیقهای که از بروز سکته مغزی بگذرد، دو میلیون سلول مغز از بین میرود.»
سکته مغزی با درد همراه نیست، علایم را جدی بگیرید
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران توضیح میدهد: «در علایم بروز سکته مغزی، درد وجود ندارد. یعنی سردرد به طور معمول جزو علایم سکته مغزی نیست. برعکس سکته قلبی که با درد شدید قفسه سینه شروع میشود و بیمار خودش را سریع به مراکز درمانی میرساند، در سکته مغزی درد جزو پنج علامت اصلی نیست. به این علت بیماران تلاش میکنند با بروز مشکلاتی که گفتم خوددرمانی کنند و نمیدانند چقدر بروز این علایم حیاتی می باشد. به جهت اینکه بتوانیم از راه دارو، لخته رگ مغز را از بین ببریم و علایم بیمار را برطرف نماییم، حداکثر زمان ما برای کمک چهار ساعت ونیم پس از سکته است. حال اگر اقدامات درمانی را در نیم ساعت اول سکته مغزی انجام دهیم، نتایج بهتری دریافت میکنیم. به این علت آگاهی از بروز علایم سکته مغزی میان مردم از اهمیت بالایی برخوردارست تا بموقع برای دریافت درمان دارویی اقدام نمایند.»
دکتر حریرچیان درمورد قیمت داروهای سکته مغزی میگوید: «خوشبختانه به رغم این که قیمت داروهای جهانی بسیار بالاست، این داروها در ایران زیر پوشش بیمه هستند و با هزینه بسیار اندک به بیمار عرضه میشوند. حال اگر بیمار دیر رجوع کند و بخواهیم از روشهای تهاجمی برای معالجه او استفاده نمائیم، هزینه اقدامات آنژیوگرافی کمی بیشتر است، اما بار مالی که خود بیماری برای افراد ایجاد میکند، چیز دیگری است. ناتوانی که از سکته مغزی به بیمار تحمیل میشود، زندگی فرد را دستخوش تغییر میکند.»
انگشت بیمار سکته مغزی کرده را سوزن نزنید، بی فایده است
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد برخی اقدامات خانگی برای مساعدت با بیماری که سکته مغزی کرده است، میگوید: «واقعیت این است، برای فردی که گرفتار سکته مغزی شده در منزل کاری نمیتوانید انجام دهید. این که برخی افراد نوک انگشت دست فرد را سوزن میزنند تا خون بیرون برود، هیچ فایدهای ندارد و فقط زمان از دست میرود. اقدام رایجی که در منزل برای فردی که سکته مغزی کرده انجام میدهند، گرفتن فشار خون است. متاسفانه در این بازه زمانی فشار خون بالاست به این علت به فرد داروهای فشار خون با دوزهای بالا میدهند که نه فقط بینتیجه، بلکه اقدامی اشتباه است. در فردی که سکته مغزی کرده پایین آوردن فشار خون فقط شرایط را برای او بدتر میکند. حتی در مراکز درمانی هم به فشار خون بیمار سکته مغزی کاری ندارند. به این علت دادن قرصهای زیر زبانی اشتباه است.»
منبع: سلامت
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب